Informacja dla sygnalisty
Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. poz. 928) – zwana dalej ustawą, wdrażającą unijną Dyrektywę 2019/1937 o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa Unii Europejskiej nałożyła na organy publiczne tj. Starostę Warszawskiego Zachodniego, zarząd Powiatu warszawskiego Zachodniego i Radę Powiatu Warszawskiego Zachodniego zadania związane z: przyjmowaniem zgłoszeń zewnętrznych, ich wstępnej weryfikacji, rozpatrywania zgłoszeń oraz podejmowania działań następczych.
W celu realizacji tych zadań ww organy Powiatu Warszawskiego Zachodniego powołały Zespoły osób spośród pracowników Starostwa Powiatu Warszawskiego Zachodniego obsługującego dany organ.
Informacje kontaktowe (art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy)
Adres do korespondencji dla zgłoszeń składanych do Starosty Warszawskiego Zachodniego oraz Zarządu i Rady Powiatu Warszawskiego Zachodniego:
Starostwo Powiatu Warszawskiego Zachodniego, ul. Poznańska 129, 05-850 Ożarów Mazowiecki
Adres poczty elektronicznej: zgloszeniezewnetrzne@pwz.pl
Formularze zgłoszeń zewnętrznych dostępne poniżej:
Ochrona sygnalistów (art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy)
Sygnalista to osoba fizyczna, która zgłasza naruszenie prawa lub ujawnia publicznie informacje o naruszeniu prawa uzyskane w kontekście związanym z pracą, a przedmiot zgłoszenia powinien mieścić się w zakresie spraw wskazanych w art. 3 i 4 ustawy.
Spełnienie powyższych wymogów nadaje osobie status sygnalisty i zostaje ona objęta ochroną na podstawie przepisów ustawy.
Zgodnie z art. 6 ustawy, przyznanie ochrony sygnaliście następuje od momentu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa.
Sygnalista może liczyć na ochronę pod warunkiem, że jego zgłoszenie opiera się na uzasadnionych podstawach. Osoba, która zgłasza lub ujawnia publicznie informacje, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (art. 48 ust. 1 pkt 2, pkt 8 ustawy)
Tryb postępowania w zgłoszeniu zewnętrznym (art. 48 ust. 1 pkt 3 ustawy)
Tryb postępowania w przypadku zgłoszeń zewnętrznych dla organów Powiatu Warszawskiego Zachodniego został określony w procedurach:
- Zarządzenie Nr 142 /2024 Starosty Warszawskiego Zachodniego z dnia 23 grudnia 2024 r. w sprawie ustalenia „Procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych" oraz upoważnienia pracowników Starostwa Powiatu Warszawskiego Zachodniego do przyjmowania, wstępnej weryfikacji zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych.
- Uchwała Nr 197/2024 Zarządu Powiatu Warszawskiego Zachodniego z dnia 20 grudnia 2024 r. w sprawie ustalenia „Procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych" oraz upoważnienia pracowników Starostwa Powiatu Warszawskiego Zachodniego do przyjmowania, wstępnej weryfikacji i podejmowania działań następczych.
- Uchwały Nr V/68/2024 Rady Powiatu Warszawskiego Zachodniego z dnia 19 grudnia 2024 r. w sprawie ustalenia „Procedury przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych" oraz upoważnienia pracowników Starostwa Powiatu Warszawskiego Zachodniego do przyjmowania, wstępnej weryfikacji i podejmowania działań następczych.
Powyższe dokumenty dostępne są poniżej:
Termin przekazania informacji zwrotnej (art. 48 ust. 1 pkt 4 ustawy)
Przekazywanie informacji zwrotnych w związku ze zgłoszeniem zewnętrznym naruszenia prawa następuje w terminie nieprzekraczającym trzech miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego. W uzasadnionych przypadkach dany organ publiczny przekazuje sygnaliście informację zwrotną w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia zewnętrznego, po poinformowaniu o tym sygnalisty przed upływem 3 miesięcy.
Zasady poufności (art. 48 ust. 1 pkt 5 ustawy)
Organy publiczne Powiatu Warszawskiego Zachodniego zapewniają, że pracownicy Starostwa Powiatu Warszawskiego Zachodniego, wchodzący w skład Zespołów posiadają upoważnienia do przetwarzania danych osobowych nadane przez Administratorów Danych oraz zobowiązały się na piśmie do zachowania wszelkich informacji związanych ze zgłoszeniami zewnętrznymi w poufności.
Zasady przetwarzania danych osobowych (art. 48 ust. 1 pkt 6 ustawy)
Starosta, Zarząd i Rada Powiatu Warszawskiego Zachodniego uwzględniając charakter, zakres, kontekst i cele przetwarzania oraz ryzyko naruszenia praw lub wolności osób fizycznych, podejmują odpowiednie środki organizacyjne i techniczne, aby przetwarzanie danych osobowych pozyskanych w związku z przyjmowaniem zgłoszeń zewnętrznych odbywało się w sposób uniemożliwiający nieupoważnionym osobom uzyskanie dostępu do informacji i danych objętych zgłoszeniem i zapewniający w szczególności ochronę poufności tożsamości sygnalisty oraz osoby, której dotyczy zgłoszenie. Wymienione organy Powiatu zapewniają poufność danych pozyskanych, w związku z otrzymanym zgłoszeniem zewnętrznym. Stąd też dane osobowe mogą być udostępnione jedynie podmiotom uprawnionym do tego na podstawie przepisów prawa. Dane osobowe sygnalisty, pozwalające na ustalenie jego tożsamości, nie podlegają ujawnieniu nieupoważnionym osobom, chyba że wyraził on wyraźną zgodę na ich ujawnienie, w sytuacjach określonych w art. 8 ust. 1, 5 i 6 ustawy o ochronie sygnalistów lub, gdy ujawnienie jest koniecznym i proporcjonalnym obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa, w związku z prowadzonymi postępowaniami wyjaśniającymi, postępowaniami przygotowawczymi lub sądowymi prowadzonymi przez sądy, w tym w celu zagwarantowania prawa do obrony przysługującego osobie, której dotyczy zgłoszenie, np. na żądanie Policji, prokuratora, sądu.
Klauzula informacyjna w związku z przetwarzaniem danych osobowych sygnalisty dostępna jest poniżej:
Więcej informacji na temat przetwarzania danych osobowych znajduje się w klauzuli informacyjnej: https://bip.pwz.pl/1666,ochrona-danych-osobowych
Charakter działań następczych (art. 48 ust. 1 pkt 7 ustawy
Przez działanie następcze należy rozumieć działania podjęte przez dany organ w celu oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu, w szczególności przez postępowanie wyjaśniające lub zamknięcie procedury. Działania następcze mają na celu zebranie wszelkich możliwych dowodów w sprawie, ich ocenę oraz – w miarę możliwości – potwierdzenie lub wykluczenie możliwości wystąpienia naruszenia prawa.
Środki ochrony prawnej (art. 48 ust. 1 pkt 8)
Środki ochrony sygnalistów obejmują zakaz działań odwetowych (m.in. zakaz wypowiedzenia stosunku pracy), odwrócony ciężar dowodu (na stosującym działanie odwetowe będzie spoczywał ciężar dowodu, że podjęte działanie nie jest działaniem odwetowym), odszkodowanie za dopuszczenie się działań odwetowych, zakaz zrzeczenia się ochrony przyjętej w projektowanej ustawie oraz sankcje.
Ochrona sygnalisty przed odpowiedzialnością za naruszenie poufności (art. 48 ust. 1 pkt 9 ustawy)
Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym odpowiedzialności dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, z uwzględnieniem art. 5 ustawy, pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sądzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa zgodnie z ustawą.
W przypadku wszczęcia postępowania prawnego dotyczącego takiej odpowiedzialności sygnalista może wystąpić o umorzenie takiego postępowania.
Uzyskanie informacji będących przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego lub dostęp do takich informacji nie mogą stanowić podstawy odpowiedzialności, pod warunkiem że takie uzyskanie lub taki dostęp nie stanowią czynu zabronionego.
Art. 48 ust. 1 pkt 10 ustawy
Aby zapobiec fałszywym zgłoszeniom ustawa przewiduje możliwość nałożenia kar na osoby, które świadomie przekazują nieprawdziwe informacje o naruszeniach prawa. Za takie działania grozi grzywna, ograniczenie wolności lub kara więzienia do 2 lat (art. 57 ustawy). Dany organ Powiatu ma obowiązek zawiadomić prokuraturę w przypadku celowo dokonanego zgłoszenia opartego o nieprawdziwe informacje.
W przypadku, gdy organ Powiatu, do którego złożono zgłoszenie zewnętrzne uzna za zasadne zwrócenie się do sygnalisty o wyjaśnienia lub dodatkowe informacje (art. 39 ust. 1 ustawy), kontakt z sygnalistą w tej sprawie będzie miał miejsce za pośrednictwem wskazanego przez niego adresu do kontaktu (adres pocztowy lub adres e-mail).
Dane kontaktowe Rzecznika Praw Obywatelskich (art. 48 ust. 1 pkt 11 ustawy)
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich
Adres: Aleja Solidarności 77, 00-090 Warszawa
tel. (22) 55-17-700